Verblijf met een minimum aan luxe - Werkbezoek Malawi 2020, deel 2

De laatste twee weken van het werkbezoek verbleef ik in de dorpen zelf, in een

opslagplaats zonder elektriciteit en stromend water. Enkel vier muren en een bed

om in te slapen…voor ons is dit zeer ‘basic’, maar voor de meeste mensen daar is mijn slaapplek in vergelijking met dat van hen een ‘luxeverblijf’.

Eigenlijk ben ik nooit alleen: Overdag is er een bewaker en ‘s nachts zelfs twee.

Soms begrijp ikzelf niet waarvoor dit allemaal nodig is… maar zij zeggen dat het

nodig is om de veiligheid te garanderen. Immers, na het vallen van de nacht, rond

18 u, wordt het stil… je hoort dan nog enkel het geluid van de krekels, de regen

die blijft kletteren op de metalen dakplaten en het zwiepen van de takken van de

bomen. En dan nog een aantal geluiden die niet thuis te brengen zijn en waarbij ik mijn fantasie niet te veel mag loslaten. Ook de Malawezen zelf zijn bang in het donker en zeker op die plaatsen waar er enkel mais en begroeiing staat zonder hutjes… dan loert het gevaar van de armoede extra. ‘s Nachts moeten alle kippen en geiten mee binnen in de hut. Gebeurt dit niet dan zijn die ‘s anderendaags definitief weg… opgegeten of verkocht. Daarom dus dat er twee bewakers ter preventie van diefstal en voor hun eigen veiligheid bij mij zijn.

Overdag hangen er altijd kinderen rond in mijn buurt die komen vragen om een Mpira… een bal. Ik had een paar ballen meegenomen uit België en kon hen

daarmee een groot plezier doen. Een simpele ‘bal’ brengt hier zoveel vreugde en hilariteit teweeg, bij jong en oud.

Zo’n verblijf waar je alleen het basis comfort hebt, zorgt ervoor dat je dichter bij jezelf kan komen… mijn powerbank (met zonnepaneeltje) kon niet laden omdat de zon wegbleef en dan ben je volledig afgesloten van de buitenwereld… wat bevreemdend.

Zij leven nog zoveel dichter bij de natuur, weten dat het ‘s avonds zal regenen,

terwijl het nog stralende zon is in de voormiddag, weten waar ze de krekels

kunnen vinden om ze op eten (hier worden krekels als een lekkernij beschouwd).

Zij verfrissen zich in de beekjes die zich door de vele regen op de wandelpaden

hebben gevormd, zij rennen zo snel als ik kan fietsen door de modder.

Het verblijf in de dorpen maakt in alle geval dat ik volle dagen kon werken tussen en met hen.

Moringaplanten verdelen

Intussen zijn de workshops met toelichting over moringa doorgegaan. De

moringa- of de mirakelboom is hier in de natuur terug te vinden. De mensen kennen de boom wel maar maken er veel te weinig gebruik van.  Het team van het mangodrogen zorgden voor een aantal honderden nieuwe moringaplanten om te verdelen.

Bedoeling om zo moeders aan te zetten de bladeren te gebruiken als voedselsupplement. Het is wetenschappelijk bewezen dat het een belangrijke aanvulling is bij ondervoeding. Een veel te éénzijdige voeding en ondervoeding zorgen ervoor dat vooral bij kinderen beneden de 3 jaar er een blijvend mentale ontwikkelingsachterstand kan zijn. Samen met Danielle, Iris en Nona deden we in de 9 dorpen dit programma waarbij we mikten op moeders met jonge kinderen …. Er werden ook kleren verdeeld voor de kinderen en dat zorgde voor een enorme trekpleister.

Maismolen

En de maismolen is aangekocht ! Plots kwam hier ook de invloed van het

coronavirus zijn tol opeisen… daardoor was de maismolen 100000 MKw (120

euro) duurder sinds de offerte van een paar weken terug.  Nu is het nog wachten

op de escom elektriciteitsaansluiting, wat echter maanden kan duren.

Maar…eens dat is gebeurd hebben ze een nieuwe tool in handen om zelf hun toekomst meer in handen te nemen. Door de komst van de maismolen en de elektriciteit kunnen ze veel meer mais malen dan ze nu kunnen en kunnen ze zelf wat geld verdienen door ook mais van derden te malen. Zij zien het zitten en ondertussen bieden we werk aan nog een paar mensen meer. 

Zonnedroger

Er werd een zonnedroger gebouwd volgens een ontwerp door het VTI in Deinze en dat ziet er perfect uit…. Nu nog uittesten of het zo sneller en beter lukt om

groenten en fruit te drogen. En de facilitator (een soort raadgever) van de

overheid zal onze boeren trainen over permacultuur en toelichting geven over

bijenteelt en quinoa. Het klinkt allemaal mooi en het is allemaal nodig om het hier verder te doen verbeteren.

Honger…het einde in zicht?

Nog een paar moeilijke weken voor de Malawezen en dan kan de eerste mais gedroogd worden. Althans bij de meesten… want bij een paar dorpen zal de oogst niet denderend zijn… Francesco, een jongen van 14 die toch wat Engels kon praten kwam me vandaag vragen of ik kon helpen met eten. Zijn vader is gestorven waardoor zijn moeder alleen instaat voor haar vijf kinderen waarvan hij de oudste is. Hij kan niet naar school omdat het schoolgeld niet kan betaald worden en ze hebben honger want de mais is al een tijdje op. Er is geen nieuwe mais vertelt hij me, omdat met de vele regen de meststoffen zijn weggespoeld en zonder dat groeit de mais niet…. Ik ben hun hutje binnengegaan… inderdaad niks en nog eens niks. Geen eten, geen meubels, geen kippen of geiten en ook geen enkel perspectief om het te laten verbeteren. Eén van de kinderen lag te beven op de grond, het kindje had duidelijk malaria. En op dat moment brak er iets in mij, het werd me allemaal even teveel, totaal onverwacht en onaangekondigd. Op dat moment dacht ik om niet meer te komen tijdens het hongerseizoen… Maar het is niet omdat je het niet ziet dat het er niet is. Het is niet omdat ik oordoppen gebruik dat de geluiden er niet meer zijn. Het is niet omdat ik de ogen sluit en me

omdraai dat de ellende weg is. Zoveel doen en zoveel tekort schieten…. Morgen is een nieuwe dag, wordt er zon voorspeld en heeft de nacht de pijn (hopelijk) verzacht.

‘Laat de zon in jullie hart…

‘

Karini

Bergen verzet je door elke dag kleine keien te verplaatsen - Jean Vanier

Hallo iedereen,

Eventjes laten weten hoe het hier is want intussen zijn er bijna twee weken verstreken hier in Malawi. Ik ben goed toegekomen met valiezen vol materiaal dat ik vanuit België meekreeg : veel dank aan zovelen voor de steun die kledij, schoolgerief, medicatie…meegeven. Het kan hier allemaal zo goed gebruikt worden.

Verslag eerste weken

Ik ben er onmiddellijk ingevlogen. De eerste dag had ik een meeting met de plaatselijke

overheden, de stamhoofden en verantwoordelijken (mannen én vrouwen) van de dorpen. Dit alles vindt plaats onder een boom en begint en eindigt met een gebed, veel dankwoorden en erkenning en vooral het uiten van hoop dat we ons werk ginds verderzetten. Ze leggen hun plannen voor, wij de onze, en stellen vragen over wat er allemaal in de nabije toekomst zal/kan/mag gebeuren. Het stemt hun gelukkig te horen dat we ook dit jaar hun verder willen steunen.

Maismolen

We bouwen dit jaar een maismolen en voorzien elektriciteit in de dorpen… Een langverwachte droom die in vervulling gaat voor hen. Dit moet hen van een inkomen voorzien en betekent een belangrijke  stap om meer eigenaarschap en meer zelfstandigheid te realiseren.

Maar het is een grotere verantwoordelijkheid en met een opdracht voor hun gemeenschap. We willen een ‘changing team’ maken van onze boeren, duurzame ontwikkeling brengen met meer eigen inbreng en dat zorgt ook wel voor wat spanning. Het belangrijkste is dat ze er blijven op vooruitgaan, en dat is gelukkig het geval.

Schooltje Chabwera

Ik ging ook langs bij het schooltje in Chabwera: echt schattig en hartverwarmend om te zien.

De leerkrachten volgen het leerplan dat vorig jaar werd geïntroduceerd… men slaagt er in om inzichten bij te brengen. Voor mij is het fascinerend om te zien hoe ze het klaarspelen om de klassen met 75 kinderen stil te krijgen. Het feit dat alle kinderen in uniform zijn, (voor mij onbelangrijk) is voor hen het teken dat ze en goeddraaiende school hebben.

Bezoek aan de armsten

Op het einde van de eerste week trok ik de dorpen in om de armsten (= mensen zonder stukje grond, ouderen, weduwen, wezen, zieken…) te bezoeken

Met de regen die met bakken uit de lucht is gevallen afgelopen tijd,  is de ‘vloer’ (hard gestampte grond) in hun hutje nat. Zij slapen op niet meer dan een bamboomatje en velen zijn ziek en hoesten. Bij verschillenden is een deel van hun hut ingestort ten gevolge van die regenvloed.

Ze vragen hulp en ik breng troost met een chitengé (= traditioneel kledingstuk) en mais die zij goedkoop kunnen krijgen tijdens het hongerseizoen.

Mensen zijn zeer dankbaar… de dankbaarheid komt vanuit hun hart, dat voel je wel. Zij kennen mij intussen beter dan ik hen. Ook hier herhaalt zich de vraag om door te gaan, om terug te komen en hen te bezoeken. Ik kan niet anders dan beloven dat ik hen volgend jaar terug zie. Ook al weet ik  dat de kans klein is bij sommigen. ‘Met Gods zegen en wil’ voegen ze er aan toe.  Hun geloof is voor hen het meest belangrijke houvast.

Een oudje die niet wist hoe oud ze was zei me : ‘Bola moyo’, wat Malawees is voor ‘ ik leef tenminste nog’…

Komende week verblijf ik permanent in de dorpen, in een container. Het is zeker niet comfortabel en al zeker niet luxueus (geen warm water noch elektriciteit bijvoorbeeld) maar je leeft tussen de mensen en ook dat is een bijzondere ervaring.

Er is nog veel te doen : workshops met ons moringateam, opvolging van de maisvelden, de voedselbank uitbreiden, een bussinessplan opstellen voor de maismolen, het nieuw schooltje in het dorp Majanga starten, het bouwen zonnedroger….

Elf opeenvolgende jaren kom ik hier nu… het is een beetje als thuiskomen en toch geraak je het grote verschil met ons nooit gewoon. Het is en blijft leerrijk en raakt me nog steeds.

Hou het bij jullie goed in de stormachtige tijden,

liefs, Azungu (witte) Karini

Elektriciteit voor een maismolen: hoe een Malawese droom werkelijkheid laten worden…

Voor de gemeenschap in de dorpen en onze boeren in Malawi is elektriciteit en een maismolen DE MANIER om onafhankelijker en geleidelijk aan (meer) zelfbedruipend te worden. Het zou ook betekenen dat het drogen van mango’s en moringa meer gecommercialiseerd zou kunnen verlopen. Hun visie op duurzaamheid is te voorzien in energie: elektriciteit kan hen toelaten verdere zelfstandigheid te ontwikkelen. Dit getuigt intussen van hun kracht om vragen te stellen, antwoorden te zoeken en actie te ondernemen. Zo neemt men zelf verantwoordelijkheid op en ontwikkelt de plaatselijke gemeenschap een duurzame langetermijnvisie.

Samen met de mensen uit de dorpen hebben we hierover al een jaren lange weg afgelegd.

We hebben alle opties overlopen en gewikt en gewogen: we dachten aan een watermolen, windmolen, ossenkracht tot zelfs aan een generator op diesel. (Benieuwd wat ze bij de klimaattop over laatste zouden te zeggen hebben J).

De stroom in Malawi in de omgeving van onze dorpen komt van het water via de stuwdam in Zomba. Dus we zouden wel in 'groene stroom' kunnen voorzien. Het nadeel is dat er nog veel 'black'-outs zouden zijn.

De keuzes van de overheid, ondernemingen, van Malawian Escom (electricity supply coörpooration of Malawi ) zorgen ervoor dat we nog niet tot een aankoop van een elektrische installatie (maïsmolen of een ander alternatief) zijn kunnen overgaan: We hebben weinig invloed op wat er op dat niveau gebeurt. Dit jaar vlak voor de verkiezingen klopten we aan bij de DO District Officer in Zomba, met de vraag om goeie prijs voor een elektrische installatie te kunnen verkrijgen. Ze vertelden ons dat we een dossier moesten indienen, wat we deden, maar tot dusver kregen we nog geen antwoord op onze aanvraag.

We gingen in de tussentijd dan maar zelf op zoek naar een goedkoper alternatief: we kochten daarom voor het schooltje en de boerencompound een batterij, wisselrichters en zonnepaneel aan. Maar…dit bleek toch geen onverdeeld succes te zijn: we weten immers niet op voorhand hoe lang een systeem het uithoudt, de technische kennis ontbreekt en het is ook niet duidelijk wie de zorg en het onderhoud op zich kan nemen. Enkele maanden na de installatie waren eerst beide wisselrichters stuk, daarna zijn ook beide batterijen spontaan een vroege dood gestorven. Het heeft mogelijks iets te maken met het feit dat ze in Malawi niet beschikken over Europese kwaliteitsproducten, maar over goedkope(re) Chinese export. Daarbij komt dat men niet weet hoe om te gaan met stroom van batterijen en elektrisch materiaal (daar er in de dorpen nog geen elektriciteit aanwezig is), dus het systeem wordt soms onnodig zwaar belast, wat het uithoudingsvermogen ook niet ten goede komt.

Het land, en al zeker de plattelandsregio, lijkt dus nog niet klaar voor fancy apparatuur waarvan er ginder trouwens geen kwaliteitsproducten te vinden zijn en de kennis en onderhoud ervan te minimaal is.

Toch willen we verder zoeken naar goeie alternatieven en overgaan tot de aanschaf van een maïsmolen, om zo de verdere duurzame ontwikkeling en de zelfbedruipendheid in de dorpen te kunnen stimuleren. Het is echter peperduur als we een installatie willen aankopen die wél voldoet aan de kwaliteitsnormen. De offertes die we opvroegen variëren van 15000 euro tot rond 25000 euro).

We hopen dan ook via de Provincie Oost-Vlaanderen wat extra subsidies te verkrijgen om dit (deels) te kunnen bekostigen én om de mensen ter plaatse een goeie opleiding te kunnen verschaffen, zodat ze weten hoe ze met het materiaal moeten omgaan en hoe ze de installatie moeten onderhouden. Dit is nodig om de levensduur van de apparatuur te optimaliseren.

We houden jullie op de hoogte van het vervolg....

Karine